Mekka is een stad in het westen van Saoedi-Arabië, een plek waar miljoenen moslims uit de hele wereld zonder onderscheid qua leeftijd of ras samenkomen. De Hajjis een jaarlijkse gebeurtenis, één van de allergrootste bijeenkomsten wereldwijd, van mensen van alle mogelijke achtergronden.
De Hajj, de bedevaart naar Mekka, is bedoeld als een geestelijke zuivering van de ziel. Het is de vijfde pijler van de Islam. Elke volwassene die daartoe fysiek en financieel in staat is, moet ten minste één keer in zijn leven de Hajj verrichten. God zegt:
“De Hajj is in de bekende maanden. Iedereen die zich voorgenomen heeft om de Hajj te verrichten, zal geen geslachtsgemeenschap hebben, noch een zonde begaan, noch vijandigheid bejegenen tijdens de Hajj. En van al het goede dat je doet, heeft Allah zeer zeker weet. En neem proviand mee voor de reis. De beste proviand is godvrezende vroomheid. Vrees Mij dus, mensen met verstand!” [Edele Koran 2:197]
In de periode tussen de 8° en 12° dag van Dhul-Hijjah, de laatste maand van de islamitische kalender, komen moslims naar Mekka. Ze bezoeken er de Kabah om aan hun bedevaart te beginnen. De moslims herhalen er gedurende 5 dagen de handelingen van Hajar en Ibrahiem.
De geschiedenis achter de Hajj: het verhaal van Ibrahiem.
God beval Profeet Ibrahiem (vrede zij met hem) om zijn jonge zoon Ismaïl en zijn echtgenote Hajar naar de Arabische woestijn te brengen. Op die plek strekken de enorme zandduinen zich kilometers ver uit. Je ziet er nauwelijks een levende ziel. Ibrahiem deed wat hem werd bevolen en liet hen achter met wat voedsel en water. Die voorraad was slechts voldoende voor enkele dagen. Hajar en Ismaïl waren radeloos. Dat zette Hajar ertoe aan om heen en weer te lopen tussen de twee bergen, Safa en Marwa, op zoek naar hulp. Toen ze die echter niet vond, bad ze tot God om hulp. Daarop werd de engel Gabriël gezonden. Hij tikte op de bodem met zijn enkel en er ontstond een bron. Die kreeg de naam Zam-Zam, van de uitdrukking “Zome Zome”. Dat betekent: stop met stromen. Hajar zou dat hebben gezegd terwijl ze probeerde het water op te vangen.
Toen de Profeet Ibrahiem jaren later terugkeerde, stelde hij vast dat zijn gezin veilig was en gezond. Ze leefden in een stadje dat zich rond de bron had gevormd. Hij kreeg van God de opdracht om een plek te bouwen waar de mensen Hem konden aanbidden en hun geloof konden versterken. Ibrahiem en zijn volwassen zoon Ismaïl bouwden een kubus van stenen die de naam Kabah kreeg. Nu is de Kabah een heilige plek waar miljoenen trouw blijven aan deze traditie van de aanbidding van God.
“Waarlijk, het eerste Huis dat voor de mensheid werd aangewezen, is dat in het gezegende Bakka (Mekka), als leiding voor de werelden. Daarin zijn duidelijke Tekenen, zoals de plaats van Ibrahim. Wie daar ook binnengaat, is veilig. En de Hajj naar het Huis is door Allah aan de mensen opgelegd, voor degenen die het zich kunnen veroorloven. En degene die ongelovig is, weet dat Allah geen behoefte heeft aan de werelden.” [Edele Koran 3:96-97]
Eenvoud en gelijkheid tijdens de Hajj
De reis naar Mekka is bedoeld om alle deelnemers met elkaar te verenigen. De mannen dragen twee eenvoudige stukken stof, zonder naad. Eén om hun bovenlijf en één om hun onderlijf. De wijsheid achter deze klederdracht is dat er geen zichtbaar verschil meer is qua status of bezit. Daardoor zijn ze in Gods ogen allen gelijk. Bovendien herinnert het de bedevaarders eraan dat we net zoals we op de meest eenvoudige manier op aarde komen ook zo zullen sterven en terugkeren tot stof.
“Waarlijk, het is aan Allah dat wij toebehoren en het is tot Hem dat wij zullen terugkeren.” [Edele Koran 2:156]
Malcolm X heeft dit samenhorigheidsgevoel en deze broederschap ondervonden tijdens zijn Hajj. Dat heeft zijn kijk op het leven veranderd.
Er waren tienduizenden bedevaarders van overal ter wereld. Van alle huidskleuren… Maar ieder van ons nam deel aan hetzelfde ritueel, in een geest van eenheid en broederlijkheid… Tijdens die laatste elf dagen … heb ik tot dezelfde God gebeden, met mede-moslims die de meest blauwe ogen hadden die ik ooit zag, het meest blonde haar en de meest blanke huid. En uit de woorden, daden en handelingen van die “blanke” moslims bleek dezelfde oprechtheid die ik had ervaren bij de zwarte Afrikaanse moslims van Nigeria, Soedan en Ghana. We zijn werkelijk allemaal gelijk – allemaal broeders.
Prachtig doel
Met een zuivere innerlijke intentie en met reine uiterlijke kleding, nemen moslims deel aan de Hajj-rituelen en willen ze gehoorzamen aan Gods gebod. Op die manier hopen ze Zijn gunst en Zijn beloningen te verwerven.
De moslims geloven dat na het volbrengen van de Hajj hun zonden uit het verleden vergeven zijn, zoals de Profeet Muhammad (vrede en zegeningen zijn met hem) het heeft gezegd:
“Voor een aanvaarde Hajj is er geen andere beloning dan het Paradijs.” (Sahih Muslim)
De Hajj, deze diepzinnige tocht, verenigt moslims van overal ter wereld in het hebben van geduld, in het vereren van en bidden tot God. Ze brengt hen samen, ongeacht hun aardse status. Ken je een plek die overloopt van geloof en toewijding? Mekka is die plek. In deze heilige stad zuiveren moslims hun ziel en versterken ze hun spiritualiteit.