De bedoeling van deze informatie is om niet-moslims te helpen de term “halal” en zijn betekenis voor de moslims beter te begrijpen.
Eén Islam – Veel moslims
Al is de Islam één enkele godsdienst, toch is het belangrijk te erkennen dat de moslims zelf niet één grote homogene groep vormen. Er zijn bij benadering meer dan 400.000 moslims in Australië die afkomstig zijn uit meer dan 70 landen van overal ter wereld: uit Europa (Albanië, Bosnië, Turkije), Afrika, Azië (Centraal-Azië, Zuid-Azië, Zuidoost-Azië), van de eilanden in de Stille Oceaan en uit Noord- en Zuid-Amerika.
Moslims geloven in de enige God. “Allah” is het Arabische woord voor God. De moslims geloven bovendien in alle Profeten, dus ook in Jezus, Mozes, Abraham en de anderen, tot en met Muhammad (vrede en zegeningen zijn met hen).
“Halal” is een term die aangeeft dat het volgens de islamitische wetgeving toegestaan is een bepaald voorwerp te gebruiken of een bepaalde handeling te verrichten. Het tegenovergestelde is “haraam”. De term “halal” wordt gebruikt voor voedsel dat volgens de islamitische Wet toegestaan is.
Wat is Halal?
Halal is een Arabisch woord dat “wettig” of “toegestaan” betekent. Gebruikt in verband met voedsel staat het voor de dieet-norm zoals die wordt beschreven in de Koran (de Heilige Schrift van de moslims). Het tegenovergestelde van halal is haram, wat “onwettig” of “verboden” betekent. Halal en haram zijn universele termen die op alle facetten van het leven betrekking hebben. In het algemeen worden ze gebruikt in verband met voeding, vleeswaren, cosmetica, verzorgingsproducten, medicijnen, voedingsingrediënten en gebruiksvoorwerpen die in contact komen met voedsel.
Terwijl veel zaken heel duidelijk ofwel halal ofwel haram zijn, zijn er ook zaken waarvoor dat minder duidelijk is. Er is meer informatie nodig om ze te kunnen classificeren als halal of haram. Zulke zaken worden vaak masboeh genoemd, wat “twijfelachtig” of “bedenkelijk” betekent.
Definitie
Over het algemeen gaat de Islam ervan uit dat voedsel halal is, tenzij het uitdrukkelijk door de Koran of de Ahadieth wordt verboden. Volgens de officiële definitie is halal voedsel datgene wat:
geen elementen bevat waarvan de consumptie voor moslims door de islamitische Wet (Shariah) wordt verboden.
werd verwerkt, gemaakt, geproduceerd, gefabriceerd en/of opgeslagen aan de hand van gebruiksvoorwerpen, uitrusting en/of machines die werden gereinigd volgens de regels van de islamitische Wet.
Moslims eten om fysiek sterk en gezond te blijven, zodat ze in staat zijn om met hun kennis en inspanningen bij te dragen tot het welzijn van de samenleving. Van moslims wordt verwacht dat ze moeite doen om op het vlak van voeding de beste kwaliteit te verkrijgen. In een Hadieth staat dat iemands gebed door Allah wordt geweigerd wanneer het voedsel dat hij consumeert verboden (haram) is.
Alle voedsel wordt als halal gezien, behalve het volgende (wat dus haram is):
- Alcoholische dranken en bedwelmende middelen
- Vet van dieren die niet halal zijn
- Enzymen* (microbiële enzymen zijn toegestaan)
- Gelatine* van niet-halal oorsprong (Gelatine van vis is halal)
- L-cysteïne (wanneer het gemaakt is van menselijke haren)
- Spek
- Lipase* (Enkel dierlijk lipase moet worden gemeden.)
- Niet-halal rundervet
- Varkensvlees
- Bacon en ham en alles wat van varkens komt
- Niet nader beschreven vleesbouillon
- Kaasstremsel* (Alle vormen dienen te worden vermeden tenzij ze werden bereid van planten of microben of op synthetische wijze. Stremsel van halal geslachte dieren is wel toegestaan.)
- Bouillon bereid uit beenderen
- Talg* (de niet-halal soorten)
- Vleesetende dieren en roofvogels en een aantal andere dieren
- Voedsel dat met een of meerdere van bovenstaande producten is vervuild
(* Mogen wel worden gebruikt indien afkomstig van halal dieren)
Halal/Haram
Voedsel dat ingrediënten zoals gelatine, enzymen, emulgatoren en smaakversterkers bevat is twijfelachtig, omdat we de oorsprong van die ingrediënten niet kennen.
In de vlees- en gevogelte-industrie worden dieren als koeien, kalveren, lammeren, schapen, geiten, kalkoenen, kippen, eenden, wild gevogelte, bizon, hert enzovoort als halal beschouwd, maar om hun vlees te mogen consumeren moet het wel worden bereid volgens de islamitische wetgeving (zie verder).
Vis en zeevruchten (behalve krokodillen, alligators en kikkers) zijn meestal toegestaan voor moslims. Controleer het altijd eerst op een mogelijke persoonlijke voorkeur of allergie tegen deze dieren. Bij de bereiding van vis en zeevruchten mag geen alcohol worden gebruikt (beslag, wijn, enzovoort dat als haram wordt beschouwd).
In geval van nood kunnen verboden zaken toegestaan (halal) worden, zolang de noodsituatie duurt, want de Islam geeft voorrang aan het leven over de dood. Lees hiervoor Edele Koran 2:173 (Soera Baqarah).
Halal vlees – bereiding en controle
In Australië erkent en traint de Australian Federation of Islamic Councils (AFIC – de Australische Federatie van Islamitische Raden, d.i. de belangrijkste vertegenwoordiger van moslims) islamitische slachters voor de vlees- en gevogelte-industrie. De Halal Service Manager van de AFIC reist doorheen Australië naar allerlei slachthuizen en boerderijen, naar voedselbedrijven, medische en cosmetische instellingen voor een islamitisch nazicht, audit en inspectie, en om er op toe te zien dat de bereiding halal verloopt.
Halal producten zijn afgeleid van dieren en/of gevogelte die werden geslacht volgens de islamitische wet, met de volgende verklaring: “Bismillahi, Allahu Akbar – In de naam van God, God is Groter.”
Halal producten en productieprocessen worden duidelijk herkenbaar gemaakt en zorgvuldig gescheiden gehouden van de niet-halal producten.
Leven is heilig
De Islam legt sterk de nadruk op de manier waarop het leven van een dier eindigt. Dit moet gebeuren volgens de islamitische regels. Leven is heilig en een zegen van God voor de schepping, zowel voor dieren als voor mensen.
Als een dier moet sterven opdat de mens kan overleven, dan mag dit leven alleen worden beëindigd in de naam van God. Vandaar dat vlak voor het slachten van het dier “Bismillah (in de naam van God)” moet worden gezegd.
Moslims mogen het vlees van dieren die onder een andere naam dan die van God werden geofferd niet eten. Elk dier dat werd geslacht in de naam van een persoon – levend of dood – of in de naam van een godheid of afgod wordt als haram beschouwd. Hun vlees is dus niet toegestaan voor consumptie door moslims.
Dieren offeren in de Islam
Moslims mogen enkel vlees eten dat werd verkregen volgens de islamitische Wet. Deze methode wordt vaak aangeklaagd door dierenrechtenactivisten als zou ze “onnodig lijden veroorzaken voor het dier”. Moslims zijn het hier niet mee eens en stellen dat de islamitische Wet voor het doden van dieren juist tot doel heeft om het lijden en de angst van de dieren in te perken.
AFIC heeft strikte regels voor het islamitische slachten:
- De slachter moet een geestelijk gezonde volwassen moslim zijn.
- De slachter moet de naam van God uitspreken voor hij snijdt.
- De naam van God wordt genoemd om nadruk te leggen op de onschendbaarheid van het leven en op het feit dat dit dier wordt gedood als voedsel, met Gods toestemming.
- Het dier moet worden gedood doordat zijn keel in één vloeiende beweging met een scherp mes wordt overgesneden.
- De snede moet door tenminste drie van deze gaan: de trachea (luchtpijp), oesophagus (slokdarm) en de twee bloedvaten aan beide zijden van de hals.
- De ruggengraat mag niet worden doorgesneden.
- Voor ze worden gedood moeten de dieren goed worden behandeld.
- De dieren mogen niet zien hoe andere dieren worden gedood.
- Het mes mag niet worden geslepen in het bijzijn van het dier.
- Het lemmet van het mes mag geen onregelmatigheden bevatten die de wonden kunnen openrijten.
- Het dier mag zich niet in een ongemakkelijke houding bevinden.
- Het dier moet de tijd krijgen om volledig leeg te bloeden en te sterven alvorens het verder wordt verwerkt.
Sommige experts zeggen dat een dier dat op deze wijze wordt gedood niet lijdt als de snee snel en zuiver gebeurt, omdat het zijn bewustzijn verliest nog voor het brein de pijn kan registreren. Zij stellen “dat de islamitische methode de meest humane manier van slachten is en dat het verdovingspistool dat in het Westen wordt gebruikt enorme pijn voor het dier veroorzaakt.”
[Schulze W, Schultze-Petzold H, Hazem AS, Gross R. “Experiments for the objectification of pain and consciousness during conventional (captive bolt stunning) and religiously mandated (“ritual cutting”) slaughter procedures for sheep and calves.” (Vertaald: “Experimenten voor de objectivering van pijn en bewustzijn tijdens conventionele (verdovingspistool) en religieus gemandateerde (rituele) procedures voor het slachten van schapen en kalveren.”) Deutsche Tierärztliche Wochenschrift 1978 Feb 5;85(2):62-6]Het argument dat halal slachten onmenselijk zou zijn omdat de dieren doodbloeden is wetenschappelijk bewezen onwaar.
De keel van het dier wordt in één vlotte haal doorgesneden met een vlijmscherp mes. Binnen enkele seconden is het dier bewusteloos en de dood treedt in door zuurstofgebrek in de hersenen, niet door bloedverlies.
Besluit
De Islam is niet alleen een godsdienst, het is een levenswijze met voorschriften, regels en gebruiken die elk aspect van het leven beheersen. Aangezien voeding een belangrijk deel van het leven uitmaakt, zijn de voedingswetten van bijzonder groot belang. Moslims worden geacht te eten om te overleven en gezond te blijven, en niet te leven om te eten. In de Islam wordt eten gezien als eredienst aan God, net als bidden, vasten, aalmoezen geven en andere religieuze activiteiten.
