De vrouw in de Islam
In een tijdperk waarin de rest van de wereld, van Griekenland en Rome tot India en China, vrouwen niet meer waard achtte dan kinderen of zelfs slaven, zonder enige rechten, erkende de Islam de gelijkwaardigheid van vrouwen en mannen in een veelvoud aan aspecten. De Koran zegt:
“En het behoort tot Zijn Tekenen dat Hij van jullie eigen soort echtgenotes heeft geschapen, opdat jullie rust bij hen vinden en Hij bracht tussen jullie liefde en barmhartigheid. Voorwaar, daarin zijn zeker Tekenen voor een volk dat nadenkt.”
[Edele Koran 30:21]
Profeet Muhammad (vrede en zegeningen zijn met hem) heeft gezegd:
“De meest volmaakte in geloof onder de gelovigen is hij die de beste manieren heeft en het vriendelijkst is voor zijn vrouw.” (Abu Dawoed)
Moslims geloven dat Adam en Eva werden geschapen uit dezelfde ziel. Ze waren allebei even schuldig aan hun zonde en het verlies van Allah’s genade, en Allah schonk hen beiden vergiffenis. In de Islam hebben veel vrouwen een hoge status bekleed. Denk maar eens aan het feit dat de eerste persoon die zich tot de Islam bekeerde Khadiedjah was, de vrouw van Muhammad ﷺ, voor wie hij zowel liefde als respect voelde. Aicha, zijn lievelingsvrouw na de dood van Khadiedjah, werd vermaard als geleerde en als een van de belangrijkste bronnen van hadiethliteratuur (overleveringen van de Profeet Muhammad ﷺ). Veel van de vrouwelijke metgezellen verrichtten indrukwekkende daden en verworven roem. We vinden in de islamitische geschiedenis veel beroemde en invloedrijke vrouwelijke geleerden en juristen.
Wat het onderwijs betreft, hebben mannen en vrouwen dezelfde rechten en plichten. Dit blijkt duidelijk uit Profeet Muhammads uitspraak:
“Het verwerven van kennis is verplicht voor elke gelovige.”
(Ibn Madjah)
Dit slaat op mannen en vrouwen.
Een vrouw moet zo behandeld worden zoals ze door God werd geschapen. Ze is begiftigd met rechten, zoals het recht te worden behandeld als een individu, het recht op bezit, het recht om zelf over haar bezit en inkomen te beschikken en het recht contracten aan te gaan, zelfs na het huwelijk. Ze heeft het recht op een opleiding en mag buitenshuis werken. Ze heeft het recht te erven van haar vader, haar moeder en haar echtgenoot. Een interessant punt om aan te halen is dat de vrouw in de Islam, anders dan in andere godsdiensten, een imam kan zijn, voorganger in het gemeenschappelijke gebed, voor een groep vrouwen.
Een moslimvrouw heeft ook verplichtingen. Alle wetten en regelgevingen die betrekking hebben op gebed, vasten, liefdadigheid, bedevaart, goede daden enzovoort, zijn van toepassing op de vrouw. Er zijn echter wel enkele kleine verschillen die vooral te maken hebben met de vrouwelijke fysiologie.
De vrouw heeft het recht haar echtgenoot te kiezen. De islamitische wet is heel streng over de noodzaak dat de vrouw vrijwillig instemt met het huwelijk. De bruidegom geeft de bruid een bruidsschat voor haar eigen persoonlijk gebruik. Ze behoudt haar eigen familienaam in plaats van die van haar man over te nemen. Als echtgenote heeft een vrouw het recht op onderhoud van haar man, zelfs als ze al rijk is. Ze heeft ook het recht de echtscheiding te vragen en voogdijschap over kleine kinderen. Ze geeft daarbij de bruidsschat niet terug, tenzij in enkele ongewone situaties.
Ondanks het feit dat moslimgemeenschappen op veel plaatsen en in veel periodes niet altijd alles, of toch niet veel, van het voorgaande in praktijk hebben gebracht, was het ideaal dat ze nastreven er 1400 jaar geleden al. Het was pas in de 19 de en 20 de eeuw dat vrijwel alle grote beschavingen oog kregen voor deze kwesties en dat ze hun negatieve houding begonnen te wijzigen. Er zijn tot op heden nog steeds veel moderne beschavingen waar dit nog moet gebeuren.